SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

BUYU’ ve İCARE BAHSİ

<< 3490 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِي الضُّحَى عَنْ مَسْرُوقٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ لَمَّا نَزَلَتْ الْآيَاتُ الْأَوَاخِرُ مِنْ سُورَةِ الْبَقَرَةِ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَرَأَهُنَّ عَلَيْنَا وَقَالَ حُرِّمَتْ التِّجَارَةُ فِي الْخَمْرِ

 

Âişe (r.anha)'nın şöyle dediği rivayet edilmiştir: Bakara sûresinin son âyetleri inince Rasûlullah (s.a.v.) çıkıp onları bize okudu ve:

 

“İçki ticareti haram edildi" buyurdu.

 

 

İzah:

Buharî, buyu'; Müslim, müsâkât; eşribe; İbn Mâce, eşribe

 

Hadisin Buhari'deki rivayeti ile Müslim'in bir rivayeti aynen buradaki gibidir. Müslim'in bir rivayetinde ise Hz. Âişe: "Ra sûlullah (s.a.v.) mescide çıktı ve içki ticaretini yasakladı” demektedir.

 

Sarihlerin belirttiğine göre; Âişe'nin kasdettiği âyetler Bakara sûresinin 275 ile 281. âyetleridir. Ancak, o âyetler içki ile değil, faizle ilgilidir. İçkinin haramhğına delâlet eden âyet Mâide sûresinin 90. âyetidir. Faizin haramlı­ğını bildiren âyet, içkinin haramlığını bildirenden hayli sonra gelmiştir. Hatta faiz âyetinin en son inen âyetlerden olduğu söylenmektedir.

 

İçki satışının haram oluşu, ya içkinin içilişinin haram oluş ile bir olmuştur; -bu ihtimali te*kid eden hadis ve prensipler vardır. 3488 nolu hadisteki, "Allah bir topluma bir şeyi yemeyi haram kıldığı zaman parasını da haram etmiştir" ifadesi bunlardandır. Bu durumda faiz âyeti ile içki ticaretinin yasaklığı te-yid edilmiştir- ya da içki ticaretinin yasak edilişi, içilişinin haram edilişinden sonra olmuştur.

 

îmam Nevevî konu ile ilgili olarak şöyle demektedir: "Kâdî ve başkaları derler ki: İçkinin haram edilişi Mâide.sûresindedir. Bu âyet faiz âyetinden çok önce inmiştir. Çünkü faiz âyeti ya en son inen âyettir, ya da en son inenlerdendir. İçki ticaretinin yasaklanışının, içkinin haram edilişinden sonra olması muhtemeldir. Hz. Nebi (s.a.v.)'in, içki haram edildiği zaman onun ticaretinin de haram olduğunu bildirip sonra fa­iz âyeti inince hem yasağı tekid hem de haberi yaymak için tekrar haber ver­mesi de muhtemeldir. Mümkündür ki sonraki mecliste önceden içki ticareti­nin yasak olduğunu bilmeyenler de bulunacaktır."

 

Sahih-i Müslim'deki Ebu Saîd el-Hudrî'den rivayet edilen bir hadiste Hz. Nebi (s.a.v.): "Kendisine bu âyet (Mâide, 90) ulaşan kimse, yanın­da içkiden bir şey varsa onu içmesin ve satmasın..." buyurmuştur. Yine Müs­lim'in İbn Abbas'tan rivayet ettiği başka bir hadise göre; içkinin yasaklan­dığını öğrendikten sonra, elindeki içkiyi satmak isteyen birisine: "Onu iç­meyi haram kılan, satmayı da haram kıldı" buyurmuştur. Bu rivayetler, iç­kinin içilmesi ile satılmasının yasaklanışının aynı ana rastladığı intibaını ver­mektedir. Ama Nevevî, "Görünüşe bakılırsa, içki satışı, içki haram edildik­ten az bir zaman sonra, daha içkinin haramhğı yayılmadan olmuştur" der.